Wednesday, March 22, 2017

kasukseman metatah ring upacara manusa yadnya

DHARMA WACANA UTSHAWA DHARMAGITA 2015
KASUKSEMAN MATATAH RING UPACARA MANUSA YADNYA


Om Swastyastu
              Inggih, pinih ajeng suksma atur uningayang titiang, majeng ring Sang Ugra Wakya, antuk galah sane sampun prasida kapaica ring padewekan titiang. Sadurung lantur titiang matur, lugrayang minakadi padewekan titiang, ngaturang sasanthi angayubagia pinaka niyasa padma hredaya katur riin majeng ring linggih Ida Sang Hyang Amurbeng Sarat. Dumadak, sida tumus suecan Ida ngicen wara nugraha kerahajengan, majeng ring ida dane semeton sareng sami asapunika taler ring padewekan titiang. Sih sanmantan Ida Sang Hyang Parama Kawi ngicen wara nugraha wantah jagi pacang  keanggen titiang geguat, dumadak prasida titiang matur - atur rikalaning subha dewasa rahinane mangkin.
OM ANOBADRAH KRATAWO YANTU WISWATAH”
Mogi - mogi pikayunan sane dahat mautama prasida mijil saking pangidering bhuana
              Angga Manggala Nayaka Panureksa sane dahat kusumayang titiang, asapunika taler majeng ring para pamilet Utsawa dharma wacana sane sampun prasida rauh ring galahe puniki maka miwah Ida dane semeton sareng sami sane banget tresna sihin titiang.  Mungguing bantang babaos sane jagi atur uningayang titiang nenten wenten tios wantah ngeninin saparindikan “Kasukseman Matatah Ring Upacara Manusa Yadnya”.
              Ida dane semeton sareng sami sane banget kusumayang titiang, risajeroning titing mahbahang kalih nguningayang sedaging ipun, pacang bahbahang titiang manut palet -paletan sekadi asapuniki :
1.      Napi mahawinan krama Hindune ring Bali ngemargiang upacara matatah punika ?
2.      Asapunapi parikrama upacara matatah punika ?
3.      Napi kasukseman matatah punika, pinaka sinalih tunggil upacara manusa yadnya ?
Ida dane semeton sareng sami sane dahat mustikayang titiang, manawita ida dane sampun pastika pawikan turmaning sahuninga, napi mahawinan Krama Hindu ring Bali ngemargiang parikrama metatah punika, sane mahawinan krama pertak Janane sane maurip iriki ring jagat pulina Bali ngemargiang upacara matatah punika, riantukan wenten mekudang - kudang sastra Agama Hindu sane maosang indike puniki minakadi munggah ring daging lontar - lontar utawi tutur - tutur kediatmikan mekadi ipun munggah ring ;
-          Lontar Janma Prawerti,
-          Lontar Kala Tatwa
-          Lontar Eka Pratama
-          Kakawin Gatotkacasraya
-          Kakawin Smara Dahana
Ida dane semeton sareng sami sane wangiang titiang. Manut Lontar Janma Prawerti, kebaos ri sesampune manuse munggah daa wiadin truna. Ngraja sewala sane istri lan ngaraja singa sane lanang, patut kelanturang antuk upacara metatah. Sekalane mangda untune nenten kari mangan. Yening wenten I manusa sane nenten ketatah untune, tan bina sekadi raksasa sane mambek asuri sampad, doh para pacang nyujur kadharmane.
Ida dane sareng sami, ring daging lontar Kala Tatwa taler kasuratang indik matatah punika, sane kebaos asapuniki, sang sapa sire ugi sane nenten ketatah untune tur siunge kari tajep, ri wekas nenten prasida matunggilang ring Sang Sangkan Paraning Dumadi, inggih punika Ida Sang Hyang Widhi Wasa. Indike puniki kesinahang ring pemargin Sang Hyang Kala sane kantun marupa Danawa utawi Raksasa ritatkala ngruruh Ajin Idane ka Siwalokane. Ri sampune Sang Hyang Kala rauh ring Siwalokane, kandugi kapagpag tur raris kalurug antuk watek dewatane, wastu metu yuda agung. Sakewanten Watek Para Dewatane prasida kakasorang, antuk kakasorang punika, raris nguningayang ring Bhatara Siwa. Bhatara Siwa bendu pisan ri wawu mireng atur para dewatane kakasorang antuk okane Sang Hyang Kala. Duaning asapunika, tedun raris Bhatara Siwa mapag praya kawisesan Sang Hyang Kala, nanging Ida taler nenten mresidayang. Raris Ida nakenang tetujon Sang Hyang Kala rauhring Siwalokane. Sang Hyang Kala nguningayang indike jagi ngaruruh Ajin ida, riantukan during kauningin. Ri sampune asapunika, wawu Ida eling ring Putrane. Raris Sang Hyang Kala katitah mangda natah untun idane, mangda nenten kantun mangan. Sesampune asapunika wawu raris kaangkenin putra tur kepesengin Bhatara Kala, saha kanikayang ngemit karahayuan I manusa ring madya pada.
Ida dane sane banget tresna sihin titiang, mangda sida dangan panampene sane mangkin jagi aturang titiang mungguwing parikrama matatah punika sane ketah kamargiyang antuk krama Hindune ring Bali wenten makudang - kudang pepalihan, inggih punika :
1.      Upacara ngekeb, upacarane puniki kelaksanayang sadurung matatah, Sang Sane matatah natab Banten Pengekeban sane magenah ring bale gede. Yening tan wenten bale gede, kaangkat taler ring genah sane sampun kacawisang. Upacara puniki kemargiyang rikalaning wengi , sane katur ring Ida Sang Hyang Semara Ratih mangde Ida ngicenin karahayuan.
2.      Benjang semeng, sang sane matatah muspa ring Sanggar Surya, sane kariinin antuk pecaruan ring bale pengekeban lan bale gading genah matatah. Pamuspane puniki katur ring linggih Ida Sang Hyang Surya maka Sang Hyang Trayo Dasa Saksi. Sapupute nglaksanayang pamuspan, kelanturang antuk ngerajah untu lan suing maserana antuk madu, masurat antuk katik base utawi soca sane mautama. Rerajahane marupa aksara suci makadi Aksara Ang ring Siung Kiwa, aksara Ah ring Siung tengen, aksara Ongkara ring gigi seri lan untu, aksara Ghang ring kekolongan lan aksara Pha ring telapak tangan kakalih. Sapupute ngerajah sang sane matatah munggah ring bale gading.
3.       Sesampune munggah ring bale gading, kariinin antuk ngaturang pamuspan ring Ida Smara Ratih. Wus punika wawu sang sane metatah kasirepang karurubin antuk wastra putih kuning. Sang sane maraga sangging raris nagingin padangal untune sane kekaryanin antuk tebu lan carang dadap. Wusan punika untune katatah antuk kikir.rikala punika makarura taler antuk bija putih kuning maka pangraksa jiwa sane kadulurin antuk mantra dasa aksara SA - BA - TA - A - I - NA  - MA - SI - WA - YA.
4.      Sesampune rata untune katatah, kauripin antuk sarana pamor lan kunyit warangan, maka pralambang Ida Bhatara Iswara lan Ida Bhatara Mahadewa. Raris Sang matatah kawehin ngakes base tampin utawi nginang. Widuh Sang matatah karanjingan ring bungkak kelapa gading sane sampun makasturi tur masurat dwi aksara makadi akasara Ang miwah aksara Ah.
5.      Wus Punika Sang Sane matatah tedun saking bale gading sane meduluran antuk natab ayaban cokor, sane mawasta banten tetingkeb utawi segehan agung. Suksemanipun ngutang sahananing leteh - letuhing angga sarira sane mawit saking sad ripu lan dasa mala.
6.      Risampune Sore kamargiyang upacara majaya - jaya majalaran antuk natab ayaban  Smara ratih, sane masuksma sang sane ayat matatah sampu kebaos sida jaya utawi menang ngasorang sad ripu sane wenten ring angga sarirane, sane metemahan saking Sad Rasa.

Ida dane semeton sareng sami sane dahat mustikayang titiang, sane mangkin jagi aturang titiang kasuksman metatah punika, munguwing munggah ring sastra : ragadi musuh mapara ring ati tongwaniya tan madoh ring awak. Tegesnyane meseh punika tan doh ring ati genahnyane mawiwit saking sad Ripu.
Ida dane semeton sareng sami sane banget tresna sihin titiang, yening cutetang titiang daging pupulang dharma wacananne titiang diwawu, parikrama matatah punika, mawiwit saking sastra agama sane kawentenannyane pingit turmaning mautama pisan taler pinaka meduwe kasukseman ngeret indriya saking kawisesan sad Ripu, inggih wantah kadi asapunika prasida titiang ngaturang jagra paungu atur amatra maka tuna kirang antuk titiang nelantarang banget titiang ngelungsur agung rena pangampure, puputang titiang antuk parama santih.

Om Santih, Santih, Santih, Om

No comments:

Post a Comment

Literasi Digital Versi Aplikasi Book Creator Hindu

            Literasi serasa sepi, karena kemampuan peserta didik dalam hobby membaca sebagai bagian dari literasi mulai menurun dari kurun w...