DHARMA WACANA UTSHAWA DHARMAGITA
2015
KASUKSEMAN MATATAH RING
UPACARA MANUSA YADNYA
Om
Swastyastu
Inggih,
pinih ajeng suksma atur uningayang titiang, majeng ring Sang Ugra Wakya, antuk
galah sane sampun prasida kapaica ring padewekan titiang. Sadurung lantur
titiang matur, lugrayang minakadi padewekan titiang, ngaturang sasanthi
angayubagia pinaka niyasa padma hredaya katur riin majeng ring linggih Ida Sang
Hyang Amurbeng Sarat. Dumadak, sida tumus suecan Ida ngicen wara nugraha
kerahajengan, majeng ring ida dane semeton sareng sami asapunika taler ring
padewekan titiang. Sih sanmantan Ida Sang Hyang Parama Kawi ngicen wara nugraha
wantah jagi pacang keanggen titiang
geguat, dumadak prasida titiang matur - atur rikalaning subha dewasa rahinane
mangkin.
OM ANOBADRAH KRATAWO YANTU WISWATAH”
Mogi - mogi pikayunan sane dahat mautama
prasida mijil saking pangidering bhuana
Angga Manggala Nayaka Panureksa
sane dahat kusumayang titiang, asapunika taler majeng ring para pamilet Utsawa
dharma wacana sane sampun prasida rauh ring galahe puniki maka miwah Ida dane
semeton sareng sami sane banget tresna sihin titiang. Mungguing bantang babaos sane jagi atur
uningayang titiang nenten wenten tios wantah ngeninin saparindikan “Kasukseman
Matatah Ring Upacara Manusa Yadnya”.
Ida dane semeton sareng
sami sane banget kusumayang titiang, risajeroning titing mahbahang kalih
nguningayang sedaging ipun, pacang bahbahang titiang manut palet -paletan
sekadi asapuniki :
1. Napi mahawinan krama Hindune ring Bali ngemargiang
upacara matatah punika ?
2. Asapunapi parikrama upacara matatah punika ?
3. Napi kasukseman matatah punika, pinaka sinalih tunggil
upacara manusa yadnya ?
Ida dane semeton sareng sami sane dahat mustikayang
titiang, manawita ida dane sampun pastika pawikan turmaning sahuninga, napi
mahawinan Krama Hindu ring Bali ngemargiang parikrama metatah punika, sane
mahawinan krama pertak Janane sane maurip iriki ring jagat pulina Bali
ngemargiang upacara matatah punika, riantukan wenten mekudang - kudang sastra
Agama Hindu sane maosang indike puniki minakadi munggah ring daging lontar -
lontar utawi tutur - tutur kediatmikan mekadi ipun munggah ring ;
-
Lontar Janma
Prawerti,
-
Lontar Kala
Tatwa
-
Lontar Eka
Pratama
-
Kakawin
Gatotkacasraya
-
Kakawin Smara
Dahana
Ida dane semeton sareng
sami sane wangiang titiang. Manut Lontar Janma Prawerti, kebaos ri sesampune
manuse munggah daa wiadin truna. Ngraja sewala sane istri lan ngaraja singa
sane lanang, patut kelanturang antuk upacara metatah. Sekalane mangda untune nenten
kari mangan. Yening wenten I manusa sane nenten ketatah untune, tan bina sekadi
raksasa sane mambek asuri sampad, doh para pacang nyujur kadharmane.
Ida dane sareng sami,
ring daging lontar Kala Tatwa taler kasuratang indik matatah punika, sane kebaos
asapuniki, sang sapa sire ugi sane nenten ketatah untune tur siunge kari tajep,
ri wekas nenten prasida matunggilang ring Sang Sangkan Paraning Dumadi, inggih
punika Ida Sang Hyang Widhi Wasa. Indike puniki kesinahang ring pemargin Sang
Hyang Kala sane kantun marupa Danawa utawi Raksasa ritatkala ngruruh Ajin Idane
ka Siwalokane. Ri sampune Sang Hyang Kala rauh ring Siwalokane, kandugi
kapagpag tur raris kalurug antuk watek dewatane, wastu metu yuda agung.
Sakewanten Watek Para Dewatane prasida kakasorang, antuk kakasorang punika,
raris nguningayang ring Bhatara Siwa. Bhatara Siwa bendu pisan ri wawu mireng
atur para dewatane kakasorang antuk okane Sang Hyang Kala. Duaning asapunika,
tedun raris Bhatara Siwa mapag praya kawisesan Sang Hyang Kala, nanging Ida
taler nenten mresidayang. Raris Ida nakenang tetujon Sang Hyang Kala rauhring
Siwalokane. Sang Hyang Kala nguningayang indike jagi ngaruruh Ajin ida,
riantukan during kauningin. Ri sampune asapunika, wawu Ida eling ring Putrane.
Raris Sang Hyang Kala katitah mangda natah untun idane, mangda nenten kantun
mangan. Sesampune asapunika wawu raris kaangkenin putra tur kepesengin Bhatara
Kala, saha kanikayang ngemit karahayuan I manusa ring madya pada.
Ida dane sane banget
tresna sihin titiang, mangda sida dangan panampene sane mangkin jagi aturang
titiang mungguwing parikrama matatah punika sane ketah kamargiyang antuk krama
Hindune ring Bali wenten makudang - kudang pepalihan, inggih punika :
1.
Upacara ngekeb,
upacarane puniki kelaksanayang sadurung matatah, Sang Sane matatah natab Banten
Pengekeban sane magenah ring bale gede. Yening tan wenten bale gede, kaangkat
taler ring genah sane sampun kacawisang. Upacara puniki kemargiyang rikalaning
wengi , sane katur ring Ida Sang Hyang Semara Ratih mangde Ida ngicenin
karahayuan.
2.
Benjang semeng,
sang sane matatah muspa ring Sanggar Surya, sane kariinin antuk pecaruan ring
bale pengekeban lan bale gading genah matatah. Pamuspane puniki katur ring
linggih Ida Sang Hyang Surya maka Sang Hyang Trayo Dasa Saksi. Sapupute nglaksanayang
pamuspan, kelanturang antuk ngerajah untu lan suing maserana antuk madu,
masurat antuk katik base utawi soca sane mautama. Rerajahane marupa aksara suci
makadi Aksara Ang ring Siung Kiwa, aksara Ah ring Siung tengen, aksara Ongkara ring
gigi seri lan untu, aksara Ghang ring kekolongan lan aksara Pha ring telapak
tangan kakalih. Sapupute ngerajah sang sane matatah munggah ring bale gading.
3.
Sesampune munggah ring bale gading, kariinin
antuk ngaturang pamuspan ring Ida Smara Ratih. Wus punika wawu sang sane
metatah kasirepang karurubin antuk wastra putih kuning. Sang sane maraga
sangging raris nagingin padangal untune sane kekaryanin antuk tebu lan carang
dadap. Wusan punika untune katatah antuk kikir.rikala punika makarura taler
antuk bija putih kuning maka pangraksa jiwa sane kadulurin antuk mantra dasa
aksara SA - BA - TA - A - I - NA - MA - SI - WA - YA.
4.
Sesampune rata
untune katatah, kauripin antuk sarana pamor lan kunyit warangan, maka
pralambang Ida Bhatara Iswara lan Ida Bhatara Mahadewa. Raris Sang matatah
kawehin ngakes base tampin utawi nginang. Widuh Sang matatah karanjingan ring
bungkak kelapa gading sane sampun makasturi tur masurat dwi aksara makadi
akasara Ang miwah aksara Ah.
5.
Wus Punika Sang
Sane matatah tedun saking bale gading sane meduluran antuk natab ayaban cokor,
sane mawasta banten tetingkeb utawi segehan agung. Suksemanipun ngutang
sahananing leteh - letuhing angga sarira sane mawit saking sad ripu lan dasa
mala.
6.
Risampune Sore
kamargiyang upacara majaya - jaya majalaran antuk natab ayaban Smara ratih, sane masuksma sang sane ayat
matatah sampu kebaos sida jaya utawi menang ngasorang sad ripu sane wenten ring
angga sarirane, sane metemahan saking Sad Rasa.
Ida dane semeton sareng
sami sane dahat mustikayang titiang, sane mangkin jagi aturang titiang
kasuksman metatah punika, munguwing munggah ring sastra : ragadi musuh mapara ring ati tongwaniya tan madoh ring awak.
Tegesnyane meseh punika tan doh ring ati genahnyane mawiwit saking sad Ripu.
Ida dane semeton sareng
sami sane banget tresna sihin titiang, yening cutetang titiang daging pupulang
dharma wacananne titiang diwawu, parikrama matatah punika, mawiwit saking
sastra agama sane kawentenannyane pingit turmaning mautama pisan taler pinaka
meduwe kasukseman ngeret indriya saking kawisesan sad Ripu, inggih wantah kadi
asapunika prasida titiang ngaturang jagra paungu atur amatra maka tuna kirang
antuk titiang nelantarang banget titiang ngelungsur agung rena pangampure,
puputang titiang antuk parama santih.
Om Santih,
Santih, Santih, Om
No comments:
Post a Comment